Cha pyi lay

in #esteem7 years ago

image
​လော​လောဆယျ​ gpမှာ imagepostတငျ​ခွငျ​းကိုရပျ​နားထားပါအုံးမညျ​ တငျ​​ပေးမညျ​ဟု​ပွောထား​သော၅၅၀နိပတျ​​တောျ​(အမှတျ​စဉျ​၂၇၀ထိ​ရေးပွီးထားပွီ)မြားကိုလဲတငျ​မ​ပေးနိုငျ​​တော့သလိုgroupမှpostမြားကိုshareခှငျ​့ပိတျ​တဲ့အ​နနှေငျ​့close groupထားရပါအုံးမညျ​😔😔😔group ကိုဖကြျ​ရမလားဘယျ​လိုလုပျ​ရမလဲညဈ​​နရေတဲ့အခြိနျ​(မဖကြျ​ပါဘူး)ဒါ​တှကေိုShareလာကွ​သေးတယျ​​နောျ​ ​တောျ​​တောျ​အသိတရားမရှိတဲ့လူ​တှပေဲ😡😡😡မန်တလေးတိုငျးဒသေကွီး အတှငျးရှိ မွနျမာ့သမိုငျးတှငျ အလှနျကြောျစောသော အငျးဝမွို့ဖွဈသညျ။
မွို့သကျတမျးမှာ ၁၉၁ နှဈတိုငျကွာမွင့ျသညျ။ မွနျမာ့သမိုငျးတဈလြှောကျတှငျ မငျးဆကျပေါငျး ၃ ဆကျ
၄ ကွိမျတိုငျတိုငျ မငျးနပွေညျတောျအဖွဈ နနျးစိုကျခဲ့သော မွို့ဖွဈသညျ။
ထိုမငျးဆကျမြားမှာ အငျးဝမငျးဆကျ(၁၃၆၄-၁၅၂၇/၁၅၅၅)
ညောငျရမျးမငျးဆကျ (၁၆၀၀-၁၇၅၂) နှင့ျ
ကုနျးဘောငျမငျးဆကျ (နှဈကွိမျ) အငျးဝမွို့သညျ ဧရာဝတီမွဈနှင့ျ မွဈငယျမွဈ (ဒုဌဝတီမွဈ)တို့ ဆုံရာအရပျတှငျ တညျရှိသညျ။ မန်တလေးမွို့မှ (၁၁)မိုငျခန့ျ ဝေးသညျ။
image
အငျးဝမွို့တညျရှိသော နရောသညျ မိုးကာလ ရတေကျခြိနျတှငျ ရမြေားဖုံးလှှမျးတတျလေ့ရှိကာ ရပွေနျကခြြိနျတှငျ မညီညာသည့ျ မွမေကြျနှာသှငျပွငျကွောင့ျ မွဈကြိုးအငျးမြားဖွဈကနြျနတေတျသညျ ဟုဆိုသညျ။ မူလအစက အငျးဝနရောတှငျ မွို့တညျရနျ ပငျးယတဈစီးရှငျသီဟသူ သညျ သုံးကွိမျတိုငျတိုငျတညျသောျလညျး မွဈရတေကျခြိနျတှငျ ရပေတျလညျဝိုငျးကာ မွို့ကိုရတေိုကျစားသဖွင့ျ မွို့ပကြျလသေညျ။

ထို့ကွောင့ျ သတိုးမငျးဖြား(၁၃၆၄-၁၃၆၇) အငျးဝမွို့တညျစဉျ ထိုအငျးမြားရှိသည့ျနရောကို မွဖေို့ခွငျးမြားကို ဦးစှာပွုလုပျခဲ့သညျ။
အငျးမြားရှိရာအရပျဖွဈသညျကွောင့ျလညျးကောငျး မွဈနှဈကွောငျးဆုံရာ မွဈဝတှငျရှိသညျကွောင့ျလညျးကောငျး အငျးဝ မွို့ဟုခေါျဆိုခွငျးဖွဈသညျ။

၁၊ဖဖေောျဝါရီ၊ ၁၃၆၅ က သမုတျခဲ့သည့ျ နာမညျမှာ ရတနာပူရ ဖွဈသညျ။ ပငျးယသို့ ပွောငျးရှှေ့နနျးတညျခွငျးဖွဈသညျ။ ထို့အတူ မွို့တညျစဉျကအငျး၉အငျးကို ယတွာခြသေည့ျ အနဖွေင့ျ မွဖေို့စသေောကွောင့ျ အငျးနဝဟူ၍လညျးခေါျကွသညျ။ သို့သောျ နောကျပိုငျး ညောငျရမျးခတျေအရောကျ အဝ ၊ ရှှဝေ အစရှိသဖွင့ျ ခေါျဝေါျကွသညျ။ အခြို့ရှေးဟောငျးကြောကျစာမြားတှငျမူ (အခှဆုံ) ဟူသော အသုံးအနှုနျးမြိုးဖွင့ျလညျး ခေါျသညျကိုတှေ့ရတတျသညျ။ “‘တုတျခှနျသှငျး-အငျးဝမွို့တညျ”‘ ဆိုသော ရာဇဝငျအမှတျအသားအရ သက်ကရာဇျ (၇၂၆)ခုနှဈတှငျ သတိုးမငျးဖြားသညျ ပငျးယနှင့ျ စဈကိုငျးတို့ကို ဖကြျသိမျး၍ အဝ (အငျးဝ) နပွေညျတောျကို တညျထောငျသညျ။ အငျးဝမွို့ကို စတငျတညျထောငျသူမှာ အငျးဝမငျးဆကျကို စတငျတညျေ imageထာငျသူ တကောငျးမငျးဆကျ သတိုးမငျးဖြား ဖွဈသညျ။ သတိုးမငျးဖြားသညျ ပငျးယမွို့နှင့ျ စဈကိုငျးမွို့မြားကို အောငျနိုငျသိမျးပိုကျပွီးနောကျ ပငျးယမွို့တှငျ ခတေ်တစံနတေောျမူစဉျ မွနျမာသက်ကရာဇျ ၇၂၆-ခုနှဈ၊ တပေါငျးလဆနျး(၆)ရကျ၊ အငျ်ဂါနေ့ (အဒေီ-၁၃၆၄)တှငျ အငျးဝမွို့ကို စတငျတညျဆောကျခဲ့သညျ။

မွို့တညျသက်ကရာဇျကို {ထုတျခှနျသ အငျးဝတညျ} ဟူ၍ အမှတျသညာ ပွုခဲ့ကွသညျ။ ကြောကျမကြျရတနာတို့၏ မွို့တောျအဖွဈ တငျစားကာ ရတနာပူရ အငျးဝရှှမွေို့တောျ ဟူ၍ ခေါျဝေါျသမုတျသညျ။ ဧရာဝတီ၊ ဒုဌဝတီ၊ စမုံ၊ ဇောျဂြီ၊ ပနျးလောငျ မွဈငါးခုဆုံရာအရပျတှငျ အငျးလေးခုကိုဖို့ပွီး ၁၃၆၅တှငျ မွို့တောျကို ရတနာပူရ ဟု၎င်းငျး၊ နနျးတောျအား ရှှဘေုံသာ ဟု၎င်းငျး သမုတျသညျ။ ထိုအခြိနျမှအစပွုသည့ျ အငျးဝမငျးဆကျ တဈလြှောကျလုံးတှငျ အငျးဝမှာ မွနျမာ မငျးနပွေညျတောျအဖွဈ အောကျပွညျအရပျ ရာမညမှ မဂဒူး မငျးဆကျနှင့ျ စဈပွိုငျပွုခဲ့ကွသညျ။ မငျးဆကျမြားမှာ ရှမျးမငျးမြား (သို့) ရှမျးသှေးနှယျသောမငျးမြားဖွဈကွသညျ။ ထို့ကွောင့ျအငျးဝခတျေကို ပထမံရှမျးခတျေဟု ခေါျကွသညျ။

အငျးဝမငျးဆကျမှ ဒုတိယမငျးဆကျဖွဈသူ မငျးကွီးစှာစောျကဲမှသညျ စတုတၳမွောကျ မငျးဆကျဖွဈသူ ဘုရငျမငျးခေါငျ လကျထကျမြားအထိ ဟံသာဝတီ မှနျဘုရငျ ရာဇာဓိရာဇျ နှင့ျ အငျးဝ-ဟံသာဝတီ အနှဈလေးဆယျစဈ ကို တိုကျခိုကျခဲ့ကွသညျ။ နောကျဆုံးမငျးဖွဈသည့ျ ရှှနေနျးကြော့ရှငျနရပတိ လကျထကျ အငျးဝ၏ အငျအားဩဇာ ယုတျလြော့ ကဆြငျးခြိနျတှငျ အငျအားကွီးမားလာသည့ျ မိုးညှငျးစလုံ နှင့ျ ၎င်းငျး၏သား သိုဟနျဘှားတို့က အငျးဝကို သိမျးပိုကျလိုကျပွီး ရှှနေနျးကြော့ရှငျလညျး ကဆြုံးလသေညျ။

ထို့နောကျ သိုဟနျဘှားမငျးပွုရာ ရကျစကျလှနျးလှသဖွင့ျ မွနျမာအမတျ မငျးကွီးရနျနောငျက ဦးဆောငျလုပျကွံလိုကျသညျ။ မငျးကွီး ရနျနောငျအား မှုးမတျတို့က နနျးအပျသောျလညျး အခွား ရှမျးစောျဘှား တဈဦးဖွဈသည့ျ အုနျးဘောငျခုံမှိုငျးအား နနျးအပျရနျ မှာကွားခဲ့ပွီး ရဟနျးပွုကာ တောထှကျသှားခဲ့သညျ။
ဘုရင့ျနောငျ ဟံသာဝတီတှငျ နနျးတကျပွီးနောကျတှငျ အငျးဝကို သိမျးပိုကျကာ ညီတောျ မငျးရဲကြောျထငျအား သတိုးမငျးစောဘှဲ့ဖွင့ျ အငျးဝဘုရငျခံအဖွဈ နနျးအပျကာ အုပျခြုပျစသေညျ။ ဘုရင့ျနောငျ၏ူားတောျ နန်ဒဘုရငျ လကျထကျတှငျ ဖွဈပေါျလာသည့ျ နိုငျငံတောျပွိုကှဲမှု အစမှာလညျး အငျးဝ မှပငျ ဖွဈရသညျ။ နန်ဒဘုရငျ နှင့ျ သတိုးမငျးစောတို့ ဆှမြေိုးမြား အခငြျးခငြျး မသင့ျမွတျရာမှ ဟံသာဝတီနှင့ျ အငျးဝတို့ စဈပွုရာ အငျးဝဘုရငျ သတိုးမငျးစော ကဆြုံးပွီးနောကျ နန်ဒဘုရငျက မငျးလကျယာ၊ ၎င်းငျးလှနျလြှငျ သားတောျ မငျးရဲကြောျစှာ တို့ကို နနျးအပျသညျ။ နောကျပိုငျးတှငျ ပွညျတှငျးရေး မငွိမျသကျမှုမြားကွောင့ျ အငျးဝမှ မငျးရဲကြောျစှာလညျး ဟံသာဝတီသို့ ပွနျလညျခေါျဆောငျခံရကာ အငျးဝမှာ မငျးလဈလပျနခေဲ့ပွီး မွို့ပကြျကွီးသဖှယျ နှဈအတနျကွာနခေဲ့ရသညျ။ မငျ်ဂလာ​စတေီ


ပုဂံ​မှာ​နောကျ​ဆုံးတညျ​ခဲ့တဲ့ဘုရား​တှထေဲကတဆူဖွဈ​ပါတယျ​။
ပုဂံမပကြျ​သုဉျ​းမီ ပုဂံ​ခတျေ​ရဲ့
​နောကျ​ဆုံး​​ဗိသုကာနဲ့အနုပညာလကျ​ရာ​တှကေို ဒီဘုရားမှာ​​လေ့လာနိုငျ​ပါတယျ​။
မငျ်ဂလာ​စတေီကို ​အဒေီ၁၂၇၇ ခုနှဈ​မှာ
မွနျ​မာ့သမိုငျ​းမှာ
တရုပျ​​ပွေးမငျ​းလို့ ထငျ​ရှားတဲ့ နရသီဟပ​တေ့မငျ​း
က တညျ​ခဲ့ပွီး၁၂၈၃ ခုနှဈ​မှာပွီးစီးခဲ့ပါတယျ​။​
ရှှစေညျးခုံကို နမူနာယူပွီးတညျ​ထားတယျ​လို့ အဆိုရှိပါတယျ​။
ဘုရားတညျ​​နစေဉျ​မှာပဲ မှနျ​ဂိုစဈ​မကျ​ ​ဘေးဒဏျဟာ​ပုဂံအ​ပေါျစတငျ​ကြ​ရောကျ​လာပွီဖွဈ​ပါတယျ​။
ဒီဘုရားဟာ ပုဂံကတခွား​စတေီပုထိုး​တှလေို
တိုငျ​းပွညျ​​အေးခမြျ​းသာယာ​နစေဉျ​မှာ တညျ​ခဲ့ရတာ
မဟုတျ​ပဲ တိုငျ​းပွညျ​ပကြျ​ခါနီး ဗရုတျ​ဗရကျ​ကာလ​ပုဂံရဲ့​နောကျ​ဆုံး​နေ့​တှမှော တညျ​ခဲ့ရတာဖွဈ​ပါတယျ​။
တိုငျ​းပွညျ​အ​ပေါျကြ​ရောကျ​​နတေဲ့ကွမ်မာဆိုး​တှကေ​နေ ကငျ​းလှတျ​​ဖို့ အတိတျ​​ကောငျ​း နမိတျ​​ကောငျ​း
ယူတဲ့အ​နနေဲ့ "မငျ်ဂလာ"ဆိုတဲ့ အမညျ​​ပေးခဲ့သလား စဉျးစားစရာပါ။
ကွီးကယြျ​ခဲ့တဲ့ ပုဂံသား​တှရေဲ့
​နောငျ​လာ​နောကျ​သား​တှအေတှကျ​ အ​မှအေဖွဈ​ထားခဲ့တဲ့ နောကျ​ဆုံးနုတျ​ဆကျ​လကျ​ရာ​တှကေို
ဒီဘုရားမှာ လှမျ​း​မောတမျ​းတဖှယျ​
မွငျ​​တှေ့ရမှာပါ။

​စတေီမှာပစ်စယံသုံးဆငျ​့ရှိပွီး ဇာတက ဝတၴ ုထဲက ပုံ​တှကေိုထှငျ​းထားတဲ့ လကျ​ရာ​မွောကျ​ စဉျ​့အုတျ​ခပြျ​​တှေ ပတျ​ပတျ​လညျ​ခွယျ​မူနျ​းထားပါတယျ​။
ဘုရားပရဝုဏျ​ အတှငျ​းမှာ ယခငျ​ကဘုနျ​းကွီး​ကြောငျျ​း​ဆောငျ​မြား အစီအရီ ရှိခဲ့တယျ​လို့ဆိုပါတယျ​။
အခုအခါမှာ​တော့အုတျ​ပိတကတျ​တိုကျ​ တလုံးကို​တော့အ​ကောငျ​းပကတိ​တှေ့နိုငျ​ပါ​သေးတယျ​။

ကူဘလိုငျ​ခနျ​ထံသှား​ရောကျ​အ​ရေးဆိုခဲ့တဲ့
ရှငျ​ဒိသာပါ​မောကျ​​ရဲ့​ကြောကျ​စာကို ဒီ​စတေီ အနောကျ​ဖကျ​ဂူတခုအတှငျ​းက​နေ​တှေ့ရှိခဲ့တာ
ဖွဈ​ပွီး အခုအခါပုဂံပွတိုကျ​မှာ ​လေ့လာနိုငျ​ပါတယျ​။
ကနြော့ျပရိတျသပျမြားကိုပွောမယျနောျ ကနြော့ျမိသားစုကအရမျးခမြျးသာပါတယျ လယျအကေနှဈရာကြောျပိုငျပါတယျျ ဒီတဈသပျ ထိုငျးစားလို့မကုံပါဘူး အသိုငျးဝိုငျးလညျးမနိန့ျကပြါဘူး ပညာတပျမြိုးရိူးတှပေါ ဒါဂြောင့ျ

ကနြော့ျကိိုဆဲကွသူတှေ အားရအောငျဆဲကွပါ
ကနြောျအားလုံးကို 66ဂကွီး နဲ့ တယားဆှဲစိုတော့ဖို့
ကနြော့ျရှေ့နတှေေ ကနြော့ျ မနျနငျဂြာတှကေို စီစငျခိုငျးထားပါပွီ အားလုံးကိုထောငျခမြှာပါ

ပွီးတော့ ပညာတပျမြိုးရိုးကနေ
ကနြောျအခု အနုပညာမြိူးရိုးဖွဈသှားအောငျ
ကိုယျလမျးကိုဖောကျတော့မှာပါ ကနြောျ နောကျလအနညျးငယျကွာရငျ ထိုငျး စငျ်ကာပူ မလေးရှားမှာ
သသှားရောကျဖြောျဖွေးဖို့စီစဉျထားပါတယျ
သူတို့မဖိတျလညျး ကနြော့ျဇရိတျနဲ့ကနြောျသှားမှာပါ
အဲ့ဒါပွီး အောျစတီးလြား ကိုဆကျသှားမှာ ပွီးရငျ
မွနျမားလူးမြျုးတှေ အမြားကွီးနတေဲ့ ဂြ ပုနျနိုငျငံနဲ့
ကိုယီးရားနိုငျငံတှကေိုပါ သှားရောကျဖြောျဖွမှောပါ

ကနြောျအခုလညျးရှိုးပှဲစိုဖို့ရှိပါတယျ
ကနြော့ျရှာမှာ ပရိတျသပျမညျသူမဆို တဈယောကျငါးထောငျနဲ့ ရှိုးပှဲလာကွည့ျလို့ရပါတယျ ရှိုးပှဲလာကွည့ျသူမှနျသမြှ တဈယောငျငါးထောငျပေးမှာပါ ကနြေ့ျာမိဘတှေ
စီစငျတာပါ ထမငးျပါကြှေးမှာဖွဈလိ့ု လာစခြေိနျပါတယျ

ကနြေျာ ဘနျတဈခုလညးျထောငျတေ့ာမှာပါ
ကိုယျပိငျု ဘနျနဲ့စိုမှာ အသံက ကှမျပြူ တာနဲ့ ပွငျသှားမှာပါ ခစြျပရိတျသတျကွီးကြေးဇူးပါ အားလုံးရဲ့ကြေးဇူးဂြောင့ျ
ကနြော့ျခုလိုအောငျမငြျကြောျကွားခဲ့ရတာပါ မမေ့ပါ
မငျ်ဂလာ​စတေီဟာ ပုဂံရဲ့အ​နောကျ​​ဖကျ​ယှနျ​းယှနျ​း
ဧရာဝတီမွဈဘေးမှာတညျရှိပွီး အပေါျဆုံးပစ်စယံ
အထိတကျခှင့ျပေးထားတဲ့ ရှားရှားပါးပါးစတေီတှထေဲက တဆူ ဖွဈ​တဲ့အတှကျ​
ပုဂံတမွို့လုံးက ဘုရား​တှကေို မှနျ​းလှဲပိုငျ​းမှာ မွငျ​ကှငျ​းကယြျ​(Panorama view) ဓာတျ​ပုံရိုကျ​လို့​ကောငျ​းတဲ့​ နရောတခုဖွဈ​ပါတယျ​။
Tun Aung Kyaw(T.A.K​လော​လောဆယ်​ gpမွာ imagepostတင်​ျခင်​းကိုရပ်​နားထားပါအုံးမည်​ တင်​​ပေးမည်​ဟု​ေျပာထား​သော၅၅၀နိပတ်​​တော်​(အမွတ်​စဉ်​၂၇၀ထိ​ရေးပြီးထားပြီ)မ်ားကိုလဲတင်​မ​ပေးနိုင်​​တော့သလိုgroupမွpostမ်ားကိုshareခြင်​့ပိတ်​တဲ့အ​နေနွင်​့close groupထားရပါအုံးမည်​😔😔😔group ကိုဖ်က်​ရမလားဘယ်​လိုလုပ်​ရမလဲညစ်​​နေရတဲ့အခ်ိန်​(မဖ်က်​ပါဘူး)ဒါ​တြေကိုShareလာကြ​သေးတယ်​​နော်​ ​တော်​​တော်​အသိတရားမရွိတဲ့လူ​တြေပဲ😡😡😡မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး အတြင်းရွိ ျမန္မာ့သမိုင်းတြင် အလြန်ကေ်ာ်စောသော အင်းဝျမို့ျဖစ်သည်။
မြို့သက္တမ်းမွာ ၁၉၁ နွစ္တိုင်ကြာျမင့်သည်။ ျမန္မာ့သမိုင်းတစ်လျေွာက္တြင် မင်းဆက်ပေါင်း ၃ ဆက်