Logopeda radzi

 Najogólniej mówiąc logopeda pomaga ludziom  poprawnie  się wypowiadać,  diagnozuje i leczy zaburzenia mowy, ale również  zajmuje się profilaktyką i stymulowaniem właściwego rozwoju językowego.  Pomaga także  w rozwiązywaniu trudności z nauką czytania i pisania,  usprawnieniem wymawiania głosek i wyrazów. Poprzez mowę wyrażamy własne opinie i uczucia.  Mowa  umożliwia komunikację interpersonalną i pozwala zdobywać informacje o  otaczającej nas rzeczywistości. Istotnym elementem w rozwoju dziecka  jest właśnie mowa. Już od dziecka siedmioletniego wymaga się poprawnego wypowiadania,  swobodnego posługiwania językiem oraz prawidłowego wymawiania wszystkich  dźwięków (głosek).  Każdy dorosły- rodzic musi wiedzieć jak prawidłowo  powinien kształtować się rozwój mowy zwłaszcza w początkowym etapie  życia dziecka.  Jakie czynniki warunkują prawidłowy rozwój mowy, a kiedy  uznajemy, że dziecko ma wadę wymowy? Pamiętajmy, że rozwój mowy jest uwarunkowany genetycznie. Dziecko  przyswaja sobie mowę od najbliższego otoczenia, od rodziny, od  środowiska, w którym funkcjonuje-przedszkola poprzez naśladownictwo. Rozwój mowy rozpoczyna się już od narodzin dlatego  wyróżniamy: –  okres melodii (0-1 rok życia) –  krzyk i płacz to  pierwsze dźwięki tego okresu, za pomocą których dziecko komunikuje się z  otoczeniem, wydawanie  pierwszych  dźwięków nazywamy „głużeniem” (2-3  miesiąc życia). Natomiast około 6 miesiąca powstają sylaby nie mające  konkretnego znaczenia, są to przypadkowe zbitki głosowe np. ba ba, ma ma  – etap ten nazywamy „gaworzeniem”. 

Już w tym okresie rozwoju mowy  trzeba być bardzo czujnym. Jednym z niepokojących objawów jest  przedłużony okres głużenia oraz niewystąpienie gaworzenia.
Może to sugerować niesprawność słuchu u dziecka. Konieczne jest wtedy   badanie słuchu oraz konsultacja specjalistyczna u lekarza foniatry lub  laryngologa. – okres wyrazu (1 – 2 roku życia) dziecko używa  prawie wszystkich samogłosek oprócz nosowych,     wypowiada     coraz  większą liczbę słów, którymi są najczęściej rzeczowniki używane w  mianowniku. Ze spółgłosek wymawia: p, b, p’, m, t, d, n, ń, k, k’, ś, j.  Pozostałe spółgłoski zastępuje innymi. Zamiast ć, dź, wymawia: t, t’,  d, c, czasem ć. W tym okresie charakterystyczne jest upraszczanie grup  spółgłoskowych –  wymawianie tylko pierwszej sylaby wyrazu lub jego  końcówki. Pod koniec tego okresu mogą się pojawić pierwsze zdania lub  pseudozdania. – okres zdania (2-3 rok życia) dziecko buduje proste  zdania, złożone z 2 -3 wyrazów. Wymawia spółgłoski: p, b, m, f, w, ś,  ź, ć, dź, ń, k’, g’, k, g, h- t, d, n- l.  Wymienione głoski nie zawsze  są pełnowartościowe, a czasem w trudniejszych zestawieniach bywają  zastępowane innymi, łatwiejszymi dla dziecka. Spowodowane jest to  małą   sprawnością narządów artykulacyjnych. – okres swoistej mowy dziecięcej (3-7 rok życia)   dziecko  wymawia wszystkie samogłoski ustne i nosowe, w 4 roku życia pojawiają  się głoski: s,z,c. Pod koniec 4 roku życia pojawia się głoska r.  Wcześniej dziecko pomijało ją lub zastępowało inną j lub l.  w 5 roku  życia wymawia: sz, ż, cz, dż.    Zazwyczaj ok. 5-6 roku życia dziecko  wymawia już poprawnie wszystkie głoski.  Dziecko  mówi już płynnymi  zdaniami. Pamiętajmy, że dziecko przyswaja mowę od  najbliższego otoczenia, wzorcem mowy dla dziecka jest mowa  mamy, taty,  dlatego jak najwięcej rozmawiajmy z dziećmi, mówmy prostymi zdaniami,  gdy dziecko odpowiada dajmy mu  czas na zastanowienie się, naprowadzajmy  je, nie negujmy. Jednocześnie obserwujmy rozwój mowy naszych dzieci.