Rola karmienia dziecka z punktu widzenia logopedy

Pierwszym etapem w prawidłowym przyjmowaniu pokarmu przez niemowlę jest karmienie piersią. Etap ten jest bardzo ważny, ponieważ mleko matki dostarcza niezbędnych witamin, tłuszczów oraz przeciwciał. Umiejętność ssania piersi przynosi ogromne korzyści dziecku.

W trakcie ssania niemowlę wytwarza podciśnienie w swojej jamie ustnej, pracuje językiem, by pobrać mleko. Dzięki temu niemowlę przechodzi intensywny trening najważniejszego mięśnia odpowiadającego za mowę, czyli języka oraz ćwiczy żuchwę, mięśnie twarzy (angażuje się aż 40 różnych mięśni !) i prawidłowe oddychanie przez nos. W ten sposób niemowlę uczy się ruchów ssących oraz trenuje mięśnie, które w przyszłości będą odpowiadały za pobieranie pokarmu z łyżeczki i picia z kubka.

Gdy niemowlę częściej przyjmuje pokarm przez butelkę jego język jest mniej sprawny. Wystarczy przechylić butelkę, by wydobyć z niej mleko. Wtedy język maluszka leży płasko i nie wykonuje prawidłowych ruchów, odpowiedzialnych za prawidłowe wymawianie głosek.

Następnie, gdy dziecko opanuje czynność ssania należy przestawić się z karmienia piersią na pokarmy stałe. W tym czasie należy wprowadzić karmienie łyżeczką, przygotowujące dziecko do prawidłowej wymowy głosek. Gdy została opanowana czynność karmienia łyżeczką, należy rozpocząć naukę picia z kubka otwartego. Zarówno pobieranie pokarmów z łyżeczki, jak i picie z kubka rozwija u malucha prawidłowe ruchy języka i warg. A to może uchronić dziecko przed wadami wymowy i wadami zgryzu.

Na rynku istnieje wiele rozwiązań ułatwiających karmienie pociech. Jednak przy wyborze akcesoriów warto kierować się zasadami i wiedzą. Należy pamiętać, że to, w jaki sposób karmimy malucha ma ogromne znaczenie na jego rozwój mowy. W związku z tym, należy w jak w najmniejszym stopniu karmić dziecko za pomocą butelki. Dziecko karmione w ten sposób nie może jednocześnie ssać, połykać i oddychać, dlatego przerywa czynność ssania, by nabrać powietrze ustami, a to utrwala niewłaściwy sposób oddychania.

Nienaturalne ruchy żuchwy dziecka w trakcie pobierania pokarmu z butelki sprzyjają powstawaniu wad zgryzu. Warto też unikać kubków zamkniętych (tzw. kubek niekapek), ponieważ ich twarde i niefizjologiczne ustniki sprzyjają powstawaniu wad zgryzu oraz rozleniwiają mięśnie artykulacyjne, odpowiadające za mowę. Kolejny błąd popełniany przy karmieniu dziecka to podawanie rozdrobnionych pokarmów, czyli papek. Ta konsystencja pokarmów nie wymaga od mięśni języka skomplikowanych ruchów, stąd też konsekwencją podawania papek dziecku jest najczęściej seplenienie.

Kolejna umiejętność gryzienia angażuje aparat artykulacyjny do rozcierania pokarmu na tyle, by można było połknąć powstałą papkę. A gdy przyjdzie czas na żucie, takich pokarmów jak mięso lub wędliny, wtedy niezbędna jest aktywność i najwyższa koordynacja mięśni artykulacyjnych dziecka. Żucie jest najtrudniejszą funkcją w przyjmowaniu pokarmów, dlatego tak ważne jest zachowanie prawidłowych wzorców karmienia od samego początku życia dziecka, by rozwój funkcji oralnych oraz mowy przebiegały zgodnie z normą.

Aby rozwój mowy Twojego maleństwa przebiegał prawidłowo musi ono przejść pewne "kamienie milowe". Dziecko słyszy, przyswaja dany język, ale też powinno samodzielnie wykazać się sprawnością artykulacyjną, którą ćwiczy od momentu przyjmowania pokarmów. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że mowa dziecka będzie rozwijać się prawidłowo jeśli maluch osiągnie sukcesy w karmieniu, czyli nauczyć się ssać pierś matki, jeść z łyżeczki, pić z kubka klasycznego, a następnie nauczy się gryźć i żuć pokarmy.

Świadomość Rodziców i bieżąca współpraca ze specjalistą - logopedą jest fundamentem do tego, by sprawności odpowiadające za mowę i prawidłowe oddychanie u dziecka rozwijały się zgodnie z normą. Logopeda podpowie i wskaże właściwe narzędzia do karmienia lub w przypadku zaburzeń wymowy opracuje indywidualną terapię dla dziecka.

W placówce Plus-Medic pracują logopedzi odpowiednio przeszkoleni do prowadzenia konsultacji i terapii na temat karmienia u najmłodszych pacjentów.

Autor: Anna Telenkiewicz - logopeda

www.plusmedic.pl

Specjalistyczna Przychodnia Medyczna Plus-Medic

Wkładamy serce w opiekę nad Wami!

ul. Matki Teresy z Kalkuty 18

20-538 Lublin

tel. 737 474 311