علایم و علل مسمومیت با منوکسید کربن

منوکسید کربن گازی است بی‌رنگ و بی‌بو که در صورتی که غلظت آن در هوا از حد مشخصی افزایش یابد، در داخل گلبول‌های قرمز خون جایگزین اکسیژن می‌شود، و در نتیجه خون توانایی حمل اکسیژن را از دست می‌دهد، و آسیب بافتی خطرناکی در بدن ایجاد می‌شود، که در موارد شدید حتی ممکن است منجر به مرگ شود.

همان‌گونه که گفته شد منوکسید کربن گازی بی‌رنگ، بی‌بو، و بی‌مزه است. این گاز بر اثر سوختن نامناسب بنزین، چوب، پروپان، زغال‌سنگ، و دیگر انواع سوخت حاصل می‌شود. در صورتی که در محل احتراق تهویه‌ی خوبی وجود نداشته باشد—خصوصاً در فضاهای دربسته و محصور—ممکن است منوکسید کربن تا حد خطرناکی تجمع پیدا کند.

در شرایطی که به علت غلظت خطرناک منوکسید کربن، علایم مسمومیت در فرد ظاهر می‌شود، این علایم به صورت سردرد مبهم و احساس گیجی، تهوع یا استفراغ، تنگی نفس، کاهش هوشیاری، تاری دید، و نهایتاً بیهوش شدن است.

مسمومیت با منوکسید کربن خصوصاً در شرایطی که افراد خوابیده هستند، می‌تواند خطرناک باشد. در این شرایط، ممکن است بدون آنکه خود فرد متوجه شود، منوکسید کربن در خون به حد خطرناک برسد و حتی منجر به مرگ بیمار شود.

همان‌طور که گفته شد، مسمومیت منوکسید کربن بر اثر استنشاق دود حاصل از احتراق نادرست ایجاد می‌شود. در هنگامی که غلظت منوکسید کربن در هوا از حد مشخصی افزایش یابد، بدن در گلبول‌های قرمز خون منوکسید کربن را به جای اکسیژن می‌نشاند. این سبب می‌شود که خون نتواند اکسیژن را به بافت‌ها و اندام‌های درونی بدن برساند.

بسیاری از دستگاه‌های گرمایشی و احتراقی می‌توانند گاز منوکسید کربن ایجاد کنند. ولی معمولاً تولید این گاز در شرایط عادی به اندازه‌ای نیست که موجب نگرانی شود. اما اگر از این دستگاه‌ها در فضای بسته استفاده شود، مانند استفاده از منقل کرسی و امثال آن در داخل اتاق دربسته، در آن صورت ممکن است منوکسید کربن تا حد خطرناکی در فضای درونی تجمع پیدا کند. در حین آتش‌سوزی نیز استنشاق دود می‌تواند موجب مسمومیت منوکسید کربن شود.