Steemitte Neler Oluyor? HF21..

Aslında uzun zamandır tartışılan fakat üzerinde mutabakata varılamayan bazı konular vardı. Özellikle bot kullanımı, ödüllerin dağıtılması ve uyuyan küratörlerin uyandırılması gibi konular sıkça tartışılmıştı. Şimdi ise bu sorunların çözümü için yeni bir Hard Fork geliyor. Bu hard fork sanırım diğerlerine göre oldukça radikal olacak gibi görünüyor. Çünkü toplulukta çok ciddi fikir ayrılıkları var. HF21 ile ilgili bilgi için @damla hanımın hazırlamış olduğu yazıya göz atabilirsiniz.

Şimdi gelelim bu değişiklikler neden isteniyor ve ne gibi sonuçlar doğurabilir. Açıkçası steem ekonomisine zarar verebileceği endişelerim var. Çünkü HF21 üzerinden çalışan kişiler bile sonucunun nasıl olabileceğini kestiremediklerini belirtiyorlar. Bunun asıl nedeni ise yapılan değişikliklerle insan davranışlarının değiştirilmek istenmesi. Bu tip durumları klasik ekonomilerde yapılan değişikliklerle toplumlar üzerinde nasıl olumsuz sonuçlar gösterdiğine zamanında oldukça şahit olduk. Ancak buna rağmen özellikle witness ekibi bu değişiklikleri ısrarla istiyor.

Bugün de yapılan ve yer alan bilgilere göre yeni sistem test edilmeye başlanmış. Eğer test işlemleri de başarılı olursa kısa bir zaman içerisinde yeni düzenlemeleri göreceğiz gibi görünüyor. O zaman nedir bunlar bir bakalım..

1 - SPS yani Steem Öneri sistemi olarak Türkçe'ye çevirdiğimiz bu sistemde topluluk üyeleri platformun geliştirilmesi için öneride bulunabilecek hatta fon toplayabilecek. Bu sistem topluluğun gelişimi açısından oldukça iyi olacağını düşünüyorum. Böylece merkezi olmayan DAO denilen sistemde topluluğun temeline yerleşmeye başlayacak.

Ancak negatif taraf ise, Steem INC. şirketi bu gelişme için ve sürdürülebilirliği için bir fon ayırmamış durumda. Bu yüzden bu sistemin tüm maliyeti havuz ödüllerinden karşılanacak. Yazar ve küratörler şimdiye kadar %75 pay alıyordu. Bu payın %10 u SPS sisteminin sürdürülebilirliği için kullanılacak ve geriye %65 kalacak.

2 - EIP, Economic Improvement Proposal. Esas kavga burada başlıyor. Çünkü bu başlık altında bir çok değişimler görmeye başlayacağız. Mevcut ekonomik sistemde radikal değişimler bu başlık altında gerçekleşecek.

• Gönderdiğini postun ödül oranlaması mevcut sistemde %75-%25 idi. Yani yazarlar %75, küratörler ise %25 alıyordu. Şimdi ise bu oran %50-50 olacak. Burada yapılmak istenen bot kullanımını, kalitesiz içeriklerin yüksek kazanç sağlamasını engellemek, ayrıca pasifteki büyük hesapların kürasyona yöneltmek.

Aslında ilk baktığınızda teoride göze güzel gelebilir. Ancak gerçek hayat malesef bu kadar kolay ve rasyonel değil. Steemit platformunda bir çok büyük hesap zaten ya kendi arkadaşlarını ya da kendi kurdukları ekipteki insanları takip ediyor ve onları oyluyor. Bu yüzden eğer burada yaptıklarınızın iyi bir şekilde değer görmesini isyorsanız zengin arkadaşlar bulmalısınız, yani yüksek SP tutanlar. Evet spam diyebileceğimiz içerikler üzerinden bir kısım kazançlar sağlanıyor. Ancak yeni değişim sanki eskisinden sistemi daha olumsuz etkileyebilir. Neden?

Öncelikle Steem Blokchain'in kuruluş amacı DAPP dediğimiz merkezi olmayan uygulamaların ağ üzerinden çalışmasını sağlamak. VE bu uygulamaların sistem üzerinden kendi ekonomilerini kurmasına olanak sağlamak.(bir türlü çıkmayan SMT projesi) Steemit ise bu ağ üzerine kurulan ilk uygulama ve bir sosyal medya platformu. Bu sayede hem bireyler hem de girişimciler bir arada olabiliyor. Bu sayede ise önemli bir ekonomi meydana gelmiş oluyor. Şuanda sistem üzerinde bir çok proje ve bu projelerde çalışan topluluk üyeleri var. Yukarıdaki değişim hayata geçtiğinde tüm bu kişilerin gelirleri düşecek. Bu da insanların teşvik edici ödüller kazanmasını azaltacağı için motivasyonu düşürecek. Ayrıca bir balina tarafından keşfedilmediysenizde, blog yazarak önemli bir ödül kazanmanız zor olacak. Bu yüzden bir kesim kişi de botlardan kar ederek kendi sistemini yaratıyordu. Ve bu da ortadan kalkacak.

Tüm bu durumda toplumdaki büyük bir kesimin motivasyonu olumsuz etkilenecek ve kişiler daha az yazı göndermek isteyecektir. Bu tarz ekonomi üzerine kurulan bir sosyal medya için ( aslında tüm sosyal medya mecraları için geçerli) aktivite çok önemlidir. Bu değişimden sonra önemli ölçüde aktivite düşecek. Zaten bunu hazırlayanlarda aynı şekilde söylüyor. Onların beklentileri pozitif etkinin uzun vade de görülmesi.

Sosyal medya platformunda kısa vade bile olsa böyle negatif etki kesinlikle istenmez. Hele üzerinde bir ekonomi çalışıyorsa. Ancak şu bir gerçek, bu değişimden sonra daha az enflasyon olacak. Çünkü botların kullanımı muhtemelen oldukça azalacak. Onlarda burada ya farklı bir çözüm bulacaklar ya da sistemlerini kapatcaklar gibi görünüyor. Muhtemelen yeni bir iş kolu olarak küratör gruplarının oluşması ve bunun için delegasyon toplandığını görebiliriz.

• Downvote Havuzu. Her postun ardında bir downvote butonu var. Ancak bunu kullandığınızda MANA nız önemli ölçüde düşüyor. Şimdi yeni değişimle birlikte downvote sonrası mana azalmayacak. Böylece eğer yüksek SP tutan birinden downvote alırsanız tüm post ödülünüzü bile sıfırlayacak güce sahip olacak.

Bu kısma da oldukça karşıyım. Çünkü belirli bir kesime oldukça büyük güçler veriliyor. Yani yüksek SP sahibi isterse 7 günü geçmemiş tüm postlarınızı sıfırlayacak güce sahip oluyor. Bu durumda ne kadar hakkaniyetli kullanılacağı soru işareti. Ayrıca platform üzerinde bazı gruplar arası savaş var. Bu savaş için çok güçlü bir silah geldi şimdi. Bu silahın ne kadar iyi niyetli kullanacağı soru işareti.

Bu özelliğin gelmesinin nedeni spam içerikler üzerinden botla para kazanan ya da sadece kendine oy veren hesaplara downvote kılıcını çekecekler. Topluluktaki kişilerin çok çekineceği bir özellik olacağı kesin.

Burada görünen bir başka hedef ise oldukça düşen Steem fiyatını insanların ve yatırımcıların HODL yaparak ayağa kaldırmak. Bu nasıl olacak bilmiyorum. Çünkü dışarıdaki yatırımcı steem içerisinde olan gelişmelerle ilgilenmiyor. Eğer içeride böyle etkinlikte yatırımcılar varsa belki fiyat açısından olumlu olabilir.

Diğer bir sonuç ise yukarıda da belirttiğim gibi güçlü daha güçlü olacak. Ne kadar belirtilen sorunlar için bir çözüm olarak sunulsa da ağ üzerindeki ekonomi gücü belli bir tarafa doğru kayacak. Geleneksel ekonomilerin en büyük sorunu ekonomiyi tabana adaletli bir şekilde yayamamalarıdır. Blockchain ekonomisiyle bu sorunların üstesinden gelmemiz ve kişilerin kendi özgür ekonomilerini kurmasını sağlamamız gerekiyor. Ancak burada da hırslar ve gücü ele geçirme istekleri ön plana çıkmış görünüyor.

Steem ekonomisi sorunları olmasına rağmen benim diğer Blockchainler arasındaki en iyi ekonomiydi. Ancak bu değişim toplumu ilk etapta negatif yönde etkileyecektir. Eğer küratörler hakkaniyetli davranmazsa orta-uzun vade de sistemin ilerleyişinde problemler ortaya çıkacaktır. Hele yeni başlayan hesaplardan hiç bahsetmiyorum ki burada söz sahibi olmaları giderek zorlaştı. Bu durumda sistemin ihtiyacı olan yeni kullanıcının nasıl geleceğini bilemiyorum açıkçası.

Sizlere biraz karamsar bir tablo çizdim. Umarım bu konuda ben yanılırım ve herşey güzel olur. Eğer sizinde konuyla ilgili görüşleriniz varsa yorumlar kısmında görmek ve tartışmak isterim.

Teşekkür Ederim..