Ülke Ekonomisi ve Sanal Para

source

2009 yılında Bitcoin'in çıkışı ile hayatımıza giren sanal paraların bugunkü market hacmi yaklaşık 454 milyar dolar civarlarında gezmektedir. Aradan geçen 9 yılda sanal para piyasası hala belirli bir zemine oturamadı, birçok ülke bu konu için ne yapacakları hakkında hala karasız. Zaman zaman Asya tarafından sanal paralara daha yakın ve ılımlı davranışlar görünürken, Avrupa tarafında ise genellikle aksi olarak sert hareketler görüyoruz. Amerika tarafından ise her gün iyi veya kötü haber duymak mümkün.

Buraya kadar olan kısmı aslında hepimiz biliyoruz ve takip ediyoruz. Bu yazımda son zamanlarda gelişen yeni olaylara, sanal paraların yeni bir zemine yerleşme çabasına dikkat çekmek istiyorum.

Son günlerde benim en çok ilgimi çeken haber Venezuela'dan geldi. Birkaç ay önce ekonomik sıkıntıların zirve yaptığı Venezuela Bitcoin'i resmi para birimi olarak tanıyabilir mi tartışmaları etrafta geziyordu.

Venezuela Bitcoin'i Resmi Para Olarak Kabul Etmenin Eşiğinde

Fakat Bitcoin'in hala tam olarak bir zemine oturamayıp aşırı dalgalanmalar yaşayabilme riski bu kararin alınmamasında en büyük etken olarak gorunuyor. Fakat venezuela yine de sanal paranın ekonomisi icin çok büyük katkı saglayacağı dusuncesinden vazgeçmeyerek kendi sanal para birimi olan Petro'yu piyasaya surdu.

Petro Satışı Başladı

Petro'nun aslında en çok dikkat çeken yanı petrole endeksli olmasi. Birçok sanal paranın aksine gerçek bir değere endeksli oluşu, sanal para dünyasının gerçek dunyaya adımları olarak görünüyor. Birçok sanal paranın aslında ponzi dediğimiz sistemle yürüyor oluşu beni her zaman sanal para dunyasına karşı mesafeli bıraktı. En temel şekilde bir sistemin getiri saglayabiliyor olmasi icin ya bir uretim yapması yada bir hizmet saglaması gerekmektedir. Fakat ponzi dediğimiz sistemlerde bir hizmet yada ürün üterilmiyorken para getirisi sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu da basit bir sekilde sisteme para yatiran kişiler ile sistemden para çeken kişiler arasındaki dengeyle yaşaması demektir. Eğer denge para yatıran tarafına doğru ağırlık kazanmaya başlarsa sistem yoluna güzelce devam eder fakat diğer tarafa doğru eğilmeye başlarsa sistem çökmeye baslayacaktır. Bunu yakın bir zamanda çok büyük işlem hacimlerine ulaşan Çiftlik Bank adlı sistemde gördük. Göstermelik birkac çiftlik ile sistemi ayağı yere basıyor gibi gösterip çok büyük vurgunlar yapıldı. Ardindan CEO'su olan Mehmet Aydın sessiz bir şekilde görevini bırakıp gitti.

Çiftlik Bank Gerçekleri

Asıl konumuza geri dönecek olursak Petro'nun Venezuela için ekonomik bir rahatlama getirebileceği öngörülüyor. Ambargoları farklı ve stabil bir para birimi üzerinden delebilmelerine olanak sağlayıp, bir ülkenin ekonomisini bir para birimi üzerinden rahatlatmaya çalışacak olması gercekten çok büyük bir gelişme. Petro'nun ilerleyişi sanal paraların artik gerçek zemine oturmasında belki de en önemli ayaklardan biri olabilir.

Yakın bir zamanda yeni bir haber gordum. Ekonomik yaptırımlardan muzdarip bir diğer ülke olan İran da kendi para birimini çıkarmaya hazırlanıyormuş.

İran Kendi Kripto Parasını Hedefliyor

Ben bu gelişmeleri sanal paraların artık gerçek dünyaya adapte oluşu olarak görüyorum. Belirli bir degere endeksleyerek stabil bir para birimi elde etmek ardından bu para birimi üzerinden iç piyasadakı mallarına değer biçmek. Bu sekilde ekonomik sıkıntılar yaşayan ülkelerde bir malın değeri bir gecede birkaç katlara inip çıkmayacak. Fakat bu ülkenin resmi para biriminin her geçen gün değer kaybetmesine sebep olacak ve bu yeni degeri kendi para birimi olarak kullanmak zorunda kalmasıyla sonuçlanabilecek.

Bu gelişmelerin nasıl bir sonuca varacağını kestirmek çok zor fakat sanal paralarin her geçen gün insanların hayatina bır adım daha girmesi açısındandan önemli bir gelişme. Bu haberlerin devamını merakla bekliyor olacağım.